Adnan Menderes kimdir ve neden asıldı ? 1950-1960 yılları arasında başbakanlık yapan suçsuz yere asılan Adnan Menderes, İstiklal Madalyası sahibidir. 27 Mayıs darbesinden sonra 16 – 17 Eylül 1961 yılında Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan ile beraber asılarak idam edilmiştir. O dönem şartlarında milleti için her şeyi yapmaya hazır olan bir adam Adnan Menderes neden idam edildi? Suçlu muydu ?
27 Mayıs 1960 yılında Askeri darbe yapan cuntacılar kurdukları Yüksek Adalet Divanında Adnan Menderes’i 9 ay sorguladıktan sonra idam cezasına çarptırdılar. Adnan Menderes’in idamının üzerinden bugün 54 yıl geçmiştir. İmralı adasında 17 Eylül 1961 yılında asılarak idam edilmiştir. Asıl adı Ali Adnan Ertekin Menderes’tir.
1889 yılında Aydın’da dünyaya gelmiş, Varlıklı bir çiftçinin oğludur. 1931 tarihinde CHP aydın milletvekili seçilmiştir. Ankara hukuk fakültesinde 1935 yılında mezun olmuştur. Subay eğitimi almasına rağmen Birinci Dünya savaşı sırasında yakalandığı sıtma hastalığı yüzünden savaşa katılamamıştır. Adnan Menderes kurtuluş savaşında gösterdiği başarılarıyla İstiklal Madalyası almaya hak kazanmıştır.
Varlıklı bir ailenin kızı olan Evliyazade Fatma Berin Hanımla 1929 yılında evlendi. Eşinden Yüksel, Aydın, Mutlu adında üç oğlu dünyaya gelmiştir. 6-7 Eylül eylemleri, Türkiye’nin siyasi tarihinde azınlıklara karşı yapılan olaylarıdır. Bu dönem Adnan Menderes’in zorlu bir süreç içerisinde olduğu dönemdir. Selanik’te Atatürk’ün evine bomba atıldığını yazan bazı gazetecilerin etkisiyle 6 Eylül 1955 gecesi çoğu kilise, manastır, ev ve fabrikalar saldırıya uğramış ve bir Papaz öldürülmüştür. Bunun üzerine TBMM olağanüstü toplanma kararı almıştır.
Ardından cereyan eden öğrenci hareketleri ülkede karışıklığa sebep olmuştur. Bu olay ve bunun gibi yıllar içinde cereyan eden hadiseler neticesinde 27 Mayıs 1960 yılında darbe yapılmış, Başbakan Adnan Menderes ve iki bakanı Hasan Polatkan, Fatin Rüştü Zorlu, Milli Birlik Komitesince kurulan mahkemelerde suçlu bulunarak idam edilmiştir. Şanlı tarihimize sürülen bir kara lekedir 27 mayıs darbesi. Adnan Menderes Yargılandığı davalardan bebek davası hariç 13 davadan suçlu bulunmuştur. Bebek davası Adnan Menderes’in beraat ettiği tek davadır.
Adnan Menderes Hakkındaki Suçlamalar
- 6 – 7 Eylül eylemlerinden haberdar olduğu halde müdahale etmemek.
- Örtülü ödenekten zimmetine para geçirmek.
- Vatan cephesi adı altında kurulan örgütü baskı aracı olarak kullanmak.
- Türkiye Vakıflar Bankasına kredi vermek.
- İstanbul’da Yol ve Bulvar yaptırmak için, evlerini aldığı birçok vatandaşın parasını vermemek veya geciktirmek.
- Kanunsuz bir biçimde üniversiteye baskın yaptırmak ve halka ateş etmek.
- Döviz yasasına uymamak.
- Yargı bağımsızlığını ihlal etmek
- Anayasaya uymamak gibi asılsız suçlamalara tabi tutulmuştur
Adnan Menderes Kimdir Ve Neden Asıldı?
Oysa, Adnan Menderes seçimle iktidara gelmiş ve halkın desteğini alarak da adını duyurmuştur. Adnan Menderes milletin istediği işleri yapıyordu. Ezanın Türkçe okunması yasasını değiştirerek Araça okunmasını sağlamıştır. Milleti Devletiyle barıştırmıştır. Millet artık söz sahibi olmuştu. Vatandaşlar istedikleri gibi dilediğince dinin gereklerini yerine getirebiliyordu. Yasaklamalar kaldırılmış, camiler inşa edilmiş, din alanında serbest yayıncılık yapılmıştır. Din dersleri okunmaya başlanmıştır. Tarım ve ekonomi alanında halkın refahı için uğraşmıştır. Adnan Menderes hükümetinin, Kore savaşında BM kuvvetlerine Türk Tugayı ile katılımı, 1952’de Türkiye’nin NATO’ya tam üye olarak kabul edilmesinde rol almıştır. Adnan Menderes’in suçu, yeter artık söz milletin demesiydi. İdam edilerek asılan Adnan Menderes değildi.
Aslında asılan Milletin kendisi, milletin değeri, milletin gücüydü. Gerçekleştirilen idamlar açık bir hukuksuzluktan, milletin iradesine vurulan bir darbeden başka bir şey değildi. Milli Birlik Komitesince Adnan Menderes’in idam kararı onaylandıktan sonra, 17 Eylül 1961 yılında imralı adasında kurulan dar ağacında asılarak idam edilmiştir.
29 yıl sonra 17 Eylül 1990 yılında TBMM alınan bir kararla Adnan Menderes ve arkadaşlarının cenazeleri İstanbul’a getirilmiştir. Adnan Menderes Bulvarı Topkapı çıkışında yapılan Anıt mezara defnedilmiştir.
Bir Cevap Yaz
